Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken (SBI 2008)

Ondernemersvertrouwen; bedrijfstakken (SBI 2008)

Bedrijfstakken/branches (SBI 2008) Marges Seizoencorrectie Perioden Ondernemersvertrouwen (Gemiddelde van de deelindicatoren) Deelindicatoren ondernemersvertrouwen Ontwikkeling economisch klimaat (%) Deelindicatoren ondernemersvertrouwen Verwachting economisch klimaat (%) Onzekerheidsindicator economisch klimaat (%)
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -7,5 -6,9 -8,1 .
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -3,8 -6,0 -1,6 .
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
Totaal (ex. financieel of nutsbedrijven) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -11,3 -10,0 -12,6 27,9
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -16,3 -15,6 -16,9 30,9
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
A Landbouw, bosbouw en visserij Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april 1,4 1,3 1,4 32,5
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -18,8 -28,2 -9,3 46,3
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
B Delfstoffenwinning Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -6,6 -5,9 -7,3 12,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -6,6 -8,3 -5,0 12,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -5,6 -7,4 -3,9 11,2
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -3,0 -4,6 -1,5 9,5
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -2,1 -4,4 0,2 10,1
C Industrie, H-S diensten en 45+47 Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -2,6 -4,5 -0,7 9,9
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -8,6 -6,8 -10,5 27,4
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -6,1 -8,1 -4,2 24,8
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -7,5 -11,6 -3,4 23,9
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -4,4 -10,3 1,5 22,4
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -4,9 -9,0 -0,8 24,0
C Industrie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -3,4 -4,6 -2,3 22,7
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -8,4 -6,4 -10,3 .
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -5,2 -11,5 1,0 .
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
F Bouwnijverheid Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -8,5 -8,3 -8,6 17,2
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -4,9 -6,1 -3,7 14,5
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
G Handel Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -8,8 -5,4 -12,3 17,2
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -6,6 -7,8 -5,5 25,7
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -9,9 -7,4 -12,4 18,3
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -5,2 0,6 -10,9 14,8
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -4,8 -6,9 -2,8 16,0
45 Autohandel en -reparatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -1,4 -11,2 8,4 18,6
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -12,2 -13,7 -10,6 20,4
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei . . . .
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni . . . .
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -5,0 -9,0 -1,0 20,4
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus . . . .
46 Groothandel en handelsbemiddeling Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september . . . .
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -4,4 -3,3 -5,6 13,7
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -6,4 -6,0 -6,7 11,7
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -9,5 -10,5 -8,6 8,1
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -4,7 -4,5 -5,0 8,2
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -5,7 -8,2 -3,1 10,3
47 Detailhandel (niet in auto’s) Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -3,9 -8,2 0,4 8,8
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -6,2 -6,2 -6,3 6,1
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -6,8 -8,9 -4,8 6,6
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -3,7 -5,0 -2,5 6,5
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -2,0 -2,6 -1,3 4,4
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus 0,0 -1,5 1,6 4,3
H-S Dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -2,1 -3,3 -0,9 4,7
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -12,0 -9,2 -14,7 24,2
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -11,5 -12,0 -11,1 23,6
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni 1,1 0,2 2,0 23,7
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -0,9 0,4 -2,2 21,4
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus 0,5 1,4 -0,4 20,3
H Vervoer en opslag Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -2,6 -0,8 -4,4 20,0
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -12,3 -11,6 -13,0 6,7
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -12,9 -14,8 -11,1 8,9
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -16,2 -12,7 -19,7 6,8
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -13,2 -12,7 -13,7 4,8
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -7,3 -8,6 -5,9 4,6
I Horeca Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -8,7 -14,8 -2,5 7,3
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april 1,2 -3,6 5,9 5,4
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -2,3 -8,2 3,5 8,4
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni 2,4 -0,7 5,5 7,7
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli 3,5 1,3 5,7 2,5
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus 10,8 6,1 15,6 0,2
J Informatie en communicatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september 3,0 2,0 4,1 1,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -1,1 -0,3 -1,9 -11,2
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -19,2 -12,4 -26,0 1,9
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -4,8 -10,0 0,4 0,7
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -1,5 -2,2 -0,7 -6,8
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -4,2 -7,0 -1,5 -5,6
L Verhuur en handel van onroerend goed Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -5,9 -4,0 -7,8 -6,7
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -4,1 -3,8 -4,4 -1,7
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -3,4 -5,8 -1,0 -2,7
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -3,3 -5,6 -1,0 -1,6
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli 0,6 -0,8 2,0 -2,3
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -1,0 -3,0 1,0 -0,5
M-N Zakelijke dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -1,0 -2,0 0,1 -1,6
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -2,7 -1,9 -3,5 -0,9
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -1,9 -4,5 0,8 -3,1
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -2,4 -4,3 -0,4 -2,9
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli 1,9 -0,9 4,6 -3,8
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus 1,4 -0,4 3,1 -0,6
M Specialistische zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september 1,4 0,2 2,7 -5,0
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -6,1 -6,6 -5,6 -2,8
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -5,5 -7,7 -3,3 -2,1
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -4,6 -7,4 -1,8 0,3
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -1,2 -0,8 -1,6 -0,2
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -4,2 -6,6 -1,8 -0,4
N Verhuur en overige zakelijke diensten Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -4,4 -5,0 -3,7 3,1
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -2,8 -5,5 -0,1 10,5
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -0,6 -1,1 0,0 6,2
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -3,9 -5,4 -2,4 6,5
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -1,7 -2,5 -0,9 5,4
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus 0,9 4,8 -3,0 2,0
R Cultuur, sport en recreatie Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -2,3 -3,2 -1,5 5,6
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 april -15,1 -7,9 -22,2 -16,6
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 mei -10,2 -8,2 -12,3 -16,6
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juni -10,6 -12,3 -8,8 -16,5
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 juli -15,6 -18,4 -12,8 -15,4
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 augustus -11,4 -15,5 -7,3 -15,6
S Overige dienstverlening Waarde Seizoengecorrigeerde cijfers 2025 september -2,2 -4,8 0,4 -13,2
Bron: CBS.
Verklaring van tekens

Tabeltoelichting


Het Ondernemersvertrouwen is een stemmingsindicator van het Nederlandse bedrijfsleven. Bij het beoordelen van de uitkomsten kan men ervan uitgaan dat hoe optimistischer of pessimistischer de ondernemers gestemd zijn, des te meer de waarde van het Ondernemersvertrouwen positief of negatief zal afwijken van de nullijn.

Het Ondernemersvertrouwen van het totale Nederlandse bedrijfsleven is een gewogen gemiddelde van de vertrouwensindicatoren van de onderliggende bedrijfstakken die tezamen een representatieve afspiegeling vormen van het Nederlandse bedrijfsleven. De onzekerheidsindicator geeft de mate van zekerheid aan van ondernemers over het economisch klimaat. De cijfers kunnen worden uitgesplitst naar economische activiteit.

Het ondernemersvertrouwen van de industrie is niet hetzelfde als het producentenvertrouwen. Deze cijfers zijn beschikbaar in de tabel over het producentenvertrouwen.

Wijziging per 29 september 2025:
De cijfers van september 2025 zijn toegevoegd.

Wanneer komen de nieuwe cijfers?
De uitkomsten voor de maand oktober 2025 worden naar verwachting op 6 november 2025 gepubliceerd.

Toelichting onderwerpen

Ondernemersvertrouwen
Ondernemersvertrouwen:
Stemmingsindicator voor het Nederlandse bedrijfsleven
Deelindicatoren ondernemersvertrouwen
Het Ondernemersvertrouwen is opgebouwd uit twee deelindicatoren uit het conjunctuuronderzoek:
- ontwikkeling economisch klimaat
- verwachting economisch klimaat
Ontwikkeling economisch klimaat
Het gewogen en seizoengecorrigeerde saldopercentage op de vraag: 'Het economisch klimaat is in de afgelopen drie maanden voor onze onderneming verbeterd, vrijwel gelijk gebleven of verslechterd?'
Verwachting economisch klimaat
Het gewogen en seizoengecorrigeerde saldopercentage op de vraag: 'Het economisch klimaat zal in de komende drie maanden voor onze onderneming naar verwachting verbeteren, vrijwel gelijk blijven of verslechteren?'
Onzekerheidsindicator economisch klimaat
Het gewogen en seizoengecorrigeerde saldopercentage op de vraag: ‘De toekomstige ontwikkeling van de commerciële situatie (w.o. het economisch klimaat) is voor ons bedrijf momenteel: Eenvoudig te voorspellen/Redelijk eenvoudig te voorspellen/Redelijk moeilijk te voorspellen/moeilijk te voorspellen’.